O ukłuciach i użądleniach

Ciepła wiosna i lato sprzyjają częstszemu przebywaniu na dworze, a więc i narażeniu na  ukłucia i użądlenia przez owady, najczęściej przez pszczoły, osy, nieco rzadziej – trzmiele i szerszenie. Owady te określane są wspólnym mianem błonkoskrzydłych. Poza tym, że takie ukłucia czy użądlenia są często bolesne, to u osób, które są uczulone na ich jad mogą wywoływać reakcje alergiczne. W pojedynczych przypadkach może rozwijać się wstrząs anafilaktyczny, który może zagrażać życiu.

Jak się przekonać, czy człowiek jest uczulony na jad tych owadów?  Wykonuje się skórne testy alergiczne lub testy ze krwi. Osoby uczulone powinny zachować szczególną ostrożność i unikać użądleń. A jeśli się zdarzą i wystąpią objawy alergiczne, powinny dotrzeć do placówek służby zdrowia. Osoby, które miały nasilone objawy alergiczne lub przebyły wstrząs anafilaktyczny zwykle noszą ze sobą strzykawkę z adrenaliną, (przepisywaną przez lekarza), którą wstrzykują sobie w sytuacji zagrożenia.

Innym prostym i skutecznym sposobem pierwszej pomocy w przypadku ukłucia przez owady błonkoskrzydłe jest zastosowanie urządzenia, które przypomina budową strzykawkę lekarską, ale działa odwrotnie, nie wstrzykuje niczego, a przyłożone do skóry, wokół miejsca ukłucia, wytwarza podciśnienie i wyciąga z tkanki podskórnej jad owada. Jeśli zastosuje się je szybko to można wyciągnąć do 80% wstrzykniętego jadu. Wtedy reakcje miejscowe, nawet u osób uczulonych będą znacznie mniejsze. Szczególnie urządzenie to sprawdza się u dzieci, które w pobliżu basenów i punktów żywienia są często kłute przez owady błonkoskrzydłe.  Urządzenia takie można kupić w niektórych aptekach lub internecie.

Na szczęście silne reakcje alergiczne są stosunkowo rzadkie. Naturalnym sposobem pomocy w przypadku użądleń jest szybie znalezienie liścia babki (a roślina ta występuje prawie wszędzie), zgniecenie go i przyłożenie w miejsce ukłucia przez owada. Poprawa jest bardzo szybka.

Dobrym sposobem łagodzenia objawów jest ochłodzenie tej okolicy przez przyłożenie kompresu z zimną wodą, lub smarowanie kostką lodu. Ulgę przynosi też kompres z wody z dodatkiem naturalnego octu jabłkowego, czy kompres z rozpuszczonym niewielkim dodatkiem sody oczyszczonej. Nie należy używać dużych stężeń octu sody czy spirytusu,  bo mogą dodatkowo uszkadzać skórę. 

Jeśli po ukłuciu przez owada pojawia się świąd skóry, trzeba się powstrzymywać przez drapaniem, bo wstrzyknięty jad będzie rozprzestrzeniał się na inne obszary skóry, a ponadto zadrapania otwierają wrota dla zakażeń bakteryjnych. Rozgnieciony liść babki skutecznie zmniejsza uczucie świądu.

W aptekach jest wiele preparatów z dodatkiem sterydów, dostępnych także bez recepty, znoszących miejscowe objawy skórne.

U osób użądlonych przez pszczoły należy jak najszybciej usunąć żądło, tak aby nie wycisnąć zawartości woreczka jadowego do skóry. Pompka podciśnieniowa bardzo ułatwia to zadanie. Pompka tak powinna znaleźć się w apteczce samochodowej, czy bagażu turystycznym.